GİRİŞ ve AMAÇ: Sağlık İnanç Modeli (SİM), sağlığı koruyan ve geliştiren davranışları açıklamada ve ölçmede başarılı, etkin bir rehberdir. Çalışmada, COVID-19 pandemisiyle mücadelede ön safta bulunan sağlık çalışanlarının koruyucu önlemlere uyumunun SİM’e göre değerlendirilmesi amaçlandı.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışma COVID-19 pandemisinin 12-24. haftasında Türkiye’nin Orta Anadolu bölgesinde bir ilde ön safta yer alan ambulansta hizmet veren 316 sağlık çalışanında gerçekleştirilen kesitsel tipte bir araştırmadır. Koruyucu önlemlere uyum online form ile değerlendirildi. Anket formu, kişilerin sosyodemografik özellikleri (yaş, cinsiyet, medeni durum, vb.), sağlık inançları ile ilişkili değişkenleri (kronik hastalıklar, sigara ve alkol bağımlılığı, COVID-testi yaptırma vb.) COVID-19 sürecinde uyguladıkları koruyucu önlemler (evde kalma, el yıkama, maske takma vb.) ile ilişkili sorular ve araştırmacılar tarafından literatür taraması ile oluşturulan COVID-19 SİM Ölçeği sorularından oluştu.
BULGULAR: Çalışma grubunun %63.0’ü kadın ve yaşları 20-60 arasında değişmekte olup ortalaması ±Standart Sapma 32±6.9 yıl idi. COVID-19 SİM geçerlik ve güvenirlik analizleri sonrasında dört alt alandan (Algılanan tehdit, Engel algısı, Yarar algısı, Eyleme geçiriciler ve Öz-yeterlilik) oluşan 20 madde içeren ölçek, toplam varyansın %57.8’ini açıkladı. Maddelerin faktör yükleri 0.44-0.89, toplam korelasyonları 0.22-0.61 arasında değişmekteydi. Ölçek Cronbach alfa değeri 0.85 bulundu. Çalışma grubundaki bireylerin %71.8’i tüm koruyucu önlemleri uygulamaktaydı. Çalışma grubunda tüm koruyucu önlemleri alanlarda algılanan tehdit (p=0.001) ve yarar (p=0.006) alt alanlarından ve ölçek toplamından (p=0.001) alınan puan daha yüksek bulundu. COVID-SİM ölçek puanı bir yakınına COVID-19 teşhisi konulanlarda, test yaptıranlarda, kaygı düzeyi artanlarda ve pandeminin bir yıldan uzun süreceğini düşünenlerde daha yüksek tespit edildi.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Çalışmada geliştirilen COVID-SİM ölçeği geçerli ve güvenilir bir ölçektir. Sağlık çalışanları arasında sağlık inanç modeline gore COVID-19’u bir tehdit olarak algılamak ve önleyici tedbirlerin yararına inanmak hastalığın daha iyi kontrol altına alınması için önemlidir.

INTRODUCTION: The Health Belief Model (HBM) is an effective instrument in explaining and measuring behaviors protecting and improving the health. It was aimed to evaluate the compliance of healthcare professionals (HCP), who are on the front-line in the combat with COVID-19 pandemic, with protective measures according to the HBM.
METHODS: The present study is a cross-sectional study, which was carried out in the period in the first wave of epidemic in a province in the central Anatolian region of Turkey, with 316 ambulance medics serving. Compliance with protective measures was evaluated with an online form. The questionnaire consisted of questions related to the sociodemographic characteristics of the individuals (age, gender, marital status, etc.), variables related to health beliefs (chronic diseases, smoking and alcohol addiction, COVID-testing, etc.), the protective measures they applied during the COVID-19 process (staying at home, washing hands, wearing masks, etc.), and the COVID-19 HBM Scale questions created by the researchers through a literature review.

RESULTS: In the study group, 63.0% of participants were female and the ages ranged from 20-60. The mean age ±Standard Deviation (SD) was calculated to be 32±6.9 years. After the analyses of the COVID-19 HBM, which consists of four sub-dimensions (perceived threat, perceived barriers, perceived benefit, cues to action, and self-efficacy) and includes 20 items, the scale explained 57.8% of the total variance. Factor loads of the items ranged from 0.44 to 0.89, and their total correlations ranged between 0.22 and 0.61. The Cronbach’s alpha value was found to be 0.85. Overall, 71.8% of the participants were found to implement all the protective measures. In the study group, among those implementing all the protective measures, the scores of perceived threat (p=0.001) and benefit (p=0.006) sub-dimensions and the total score (p=0.001) were found to be higher. The COVID-19 HBM scale score was found to be higher in those who were diagnosed with COVID-19, those who had a test, those who had an increased level of anxiety, and those who thought the pandemic would last longer than a year.
DISCUSSION AND CONCLUSION: The COVID-HBM Scale developed in the study is a valid and reliable. According to the health belief model among healthcare professionals, perceiving COVID-19 as a threat and believing in the benefits of preventive measures is important for better control of the disease.

GİRİŞ ve AMAÇ: Yeni koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) pandemisinden sonra SARS-CoV-2’nin yayılmasını engellemek için alınan önlemler diğer bulaşıcı hastalıkların görülme sıklığını da etkilemiştir. Bu çalışmada, COVID-19 pandemi sürecinde uygulanan enfeksiyon kontrol önlemlerinin çocukluk çağı akut gastroenteritlerinin önemli etkenleri olan rotavirüs ve enterik adenovirüsün pozitiflik oranına etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.

YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışmamıza akut gastroenterit tanısı ile dışkıda rotavirüs antijen testi ve/veya enterik adenovirüs antijen testi çalışılan 0-18 yaş arası 1.911 çocuk hasta dahil edilmiştir. Rotavirüs ve enterik adenovirüs pozitiflik oranlarının pandemi öncesi (1 Ekim 2019 - 10 Mart 2020) ve sonrası (11 Mart 2020 - 31 Mayıs 2021) dönemde karşılaştırılması ve demografik verilerin dağılımı ki-kare yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir.
BULGULAR: Pandemi öncesi dönemde rotavirüs ve adenovirüs pozitiflik oranları %10,4 ve %3,3, pandemi sonrası dönemde ise %5,0 ve %2,3 bulunmuştur (p<0,001, p=0,171). Rotavirüs ve/veya enterik adenovirüs kaynaklı toplam akut gastroenterit sıklığı %13,3’ten %5,9’a düşmüştür (p<0,001). Pandemi sonrası dönemde 13-24 aylık ve 2-4 yaş arası çocuklarda rotavirüs pozitifliği önemli ölçüde azalmıştır. Pandemi öncesi dönemde 5 yaş altı grupta rotavirus pozitiflik oranı 5 yaş üstü gruba göre anlamlı derecede yüksekken (p<0,001), pandemi sonrası dönemde 5 yaş altı ve üzeri gruplar arasında anlamlı fark bulunmamıştır (p=0.066). Pandemi öncesi rotavirüs pozitifliği ilkbahar ve kış aylarında sırasıyla %26,3 ve %13,1 iken pandemi sonrasında %8,2 ve %3,5 olarak tespit edilmiştir. Adenovirüs pozitifliğinde, yaş grupları, cinsiyet ve mevsimsel dağılım açısından iki dönem arasında anlamlı fark bulunmamıştır.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Hijyen uygulamalarına ve sosyal mesafeye odaklanan COVID-19 enfeksiyon kontrol önlemleri, çocukluk çağı akut gastroenteritlerinin önemli patojenleri olan rotavirüs ve enterik adenovirüsün pozitiflik oranını azaltmıştır.

INTRODUCTION: The measures taken to prevent the spread of SARS-CoV-2 after the new coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic also affected the incidence of other infectious diseases. In this study, it was aimed to investigate the effect of infection control measures applied during the COVID-19 pandemic on the rate of rotavirus and enteric adenovirus positivity, which are important factors of childhood acute gastroenteritis.
METHODS: A total of 1,911 pediatric patients aged 0-18 years, who were diagnosed with acute gastroenteritis and who had stool rotavirus antigen test and/or enteric adenovirus antigen tests were included in our study. The comparison of rotavirus and enteric adenovirus positivity rates before the pandemic (October 1, 2019 - March 10, 2020) and after (March 11, 2020 - May 31, 2021) and the distribution of demographic data were evaluated using the chi-square method.
RESULTS: Rotavirus and adenovirus positivity rates were 10.4% and 3.3% in the pre-pandemic period, and 5.0% and 2.3% in the post-pandemic period (p<0.001, p=0.171). The overall incidence of acute gastroenteritis caused by rotavirus and/or enteric adenovirus decreased from 13.3% to 5.9% (p<0.001). In the post-pandemic period, rotavirus positivity in children aged 13-24 months and 2-4 years decreased significantly. In the pre-pandemic period, the rate of rotavirus positivity in the group under 5 years old was significantly higher than in the group over the age of 5 (p<0.001), while there was no significant difference between the groups below the age of 5 and above in the post-pandemic period (p=0.066). The positivity of rotavirus before the pandemic was 26.3% and 13.1% in the spring and winter, respectively, while it was 8.2% and 3.5% after the pandemic, There was no significant difference between the two periods in terms of adenovirus positivity, age groups, gender and seasonal distribution.
DISCUSSION AND CONCLUSION: COVID-19 infection control measures focusing on hygiene practices and social distance have reduced the positivity rate of rotavirus and enteric adenovirus, which are important pathogens of childhood acute gastroenteritis.

GİRİŞ ve AMAÇ: Cryptococcus neoformans insanlarda hayatı tehdit eden ciddi kriptokokkoz tablosuna neden olmaktadır. Bu türler doğada kolonize olarak çevreden konağa bulaşmaktadır. C. neoformans’ın tanımlanabilmesi amacıyla çeşitli besiyerleri üretilmiştir. Maya, melanin öncülü pigmentlerin bulunduğu besiyerlerinde melanin üretimi sayesinde kolaylıkla tanımlanır. Ülkemizde yeni yayılmaya başlayan kırmızı pitaya (Hylocereus polyrhizus), flavonoid pigmentler bulundurur. Bu araştırmada, beyaz ve kırmızı pitaya meyvelerinden yeni tanımlanarak hazırlanan besiyerlerinde C. neoformans’ın pigment oluşumunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

YÖNTEM ve GEREÇLER: Araştırmaya çevresel araştırmalardan izole edilmiş ve moleküler tanımlaması yapılmış 13 C. neoformans kökeni dahil edildi. Araştırmada iki farklı pitayanın [beyaz pitaya (Hylocereus undatus) agar (BPA) ve kırmızı pitaya (Hylocereus polyrhizus) agar (KPA)] mezokarp ve endokarpı kullanılarak besiyerleri hazırlandı. Staib agar ve patatesli dekstroz agar besiyerleri pozitif ve negatif kontrol olarak kullanıldı. Candida albicans ise pigmentsiz maya olarak çalışıldı. Kökenler 24 kuyucuklu steril polistren plaklarda üretildi ve bir hafta süre ile pigment üretimi ölçümü Fiji/ImajeJ (GPLv3, NIH, ABD) programı kullanılarak yapıldı.

BULGULAR: KPA besiyerlerine yapılan ekimlerde göz ile kolaylıkla pigmentsiz C. albicans maya kolonilerinden ayrılabilen kahverengi pigmentli kolonilerin oluştuğu görüldü KPA besiyerinde oluşan koloni pigmenti Staib agarda oluşanlara göre daha azdı. Staib agarda C. albicans kolonileri daha büyük iken, KPA’da C. neoformans daha mukoid koloniler oluşturdu. Bir haftalık inkübasyon sonunda KPA, BPA’dan daha yoğun pigment oluştururken, Staib agar besiyerinden daha az pigment oluşumuna yol açtı (p<0.05). Negatif kontrol olan PDA besiyerinde ise pigment gözlenmedi.
TARTIŞMA ve SONUÇ: KPA besiyerinde pigment oluşumu, Staib agar besiyerindekine göre daha az olmasına rağmen, KPA besiyeri C. neoformans’ın pigment oluşumunun gösterilmesinde kullanılabilir. C. neoformans’ın pigment yapımının araştırılmasında kullanılan fenolik içerik bulunduran kolaylıkla ulaşılabilir çevresel kaynaklar, ucuz ve basit ayırtedici/tanımlayıcı besiyerlerinin yapılması için önemlidir.

INTRODUCTION: Cryptococcus neoformans causes life-threatening severe cryptococcosis in humans. These species are colonized in the nature and are spread from the environment to the host. Various media have been produced for the identification of C. neoformans. Yeast is easily identified due to the production of melanin in culture media containing pigment precursors. The red pitahaya (Hylocereus polyrhizus) which has just started to planted in our country has flavonoid pigments. In this study, it was aimed to evaluate the melanin pigment production of C. neoformans in the agar media prepared by newly defined from white and red pitahaya fruits.
METHODS: Molecularly confirmed thirteen environmental strains of C. neoformans were included in the study. In the study, in-house media were prepared from two different pitahaya [white pitahaya (Hylocereus undatus) agar (WPA) and red pitahaya) agar (RPA)] with mesocarp and endocarp parts of the fruits. Staib agar and potato dextrose agar media were used as positive and negative controls. Candida albicans has been used for nonpigmented yeasts. The strains were cultured in sterile 24-well polystyrene plates and pigment production was measured by Fiji/ImajeJ (GPLv3, NIH, USA) during one week.
RESULTS: It was observed that brown pigmented colonies, which can be easily separated from the non-pigmented C. albicans yeast colonies, were formed in the grown on KPA medium. Colony pigment formed in KPA medium was less than those formed on Staib agar. C. albicans colonies were larger on Staib agar, while C. neoformans formed more mucoid colonies on RPA. It was observed that the colony pigment formed in the RPA medium was less than the other in the cultivations on Staib agar and RPA medium. While RPA pigments are higher than WPA’s, the yeasts’ melanin production in Staib agar have higher data (p<0.05). No pigment production has been observed in PDA.
DISCUSSION AND CONCLUSION: Although the pigment production on RPA is less than on Staib agar medium, RPA can be used to demonstrate pigment production of C. neoformans. Descriptive media should be prepared with easily accessible inexpensive environmental resources containing phenolic chemicals for the research of pigment production of C. neoformans.

GİRİŞ ve AMAÇ: P. aeruginosa sıklıkla immün sistemi baskılanmış hastalarda sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyona (SHİE) neden olur. SHİE kontrolünde antiseptikler ve dezenfektanlar önemli rol oynamaktadır. Ancak biyositlerin hastanelerde yaygın olarak kullanılması bakterilerde duyarlılığın azalmasına ve dirençli hale gelmesine yol açabilmektedir. Bu çalışmada klinik örneklerden izole edilen karbapenem dirençli P. aeruginosa suşlarında biyosit direnci ile ilişkili qacE, qacE∆1 ve cepA gen bölgeleri sıklığının araştırılması amaçlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışmaya, klinik örneklerden izole edilen, 75 P. aeruginosa izolatı (58 karbapenem dirençli, 17 karbapenem duyarlı P. aeruginosa) dahil edilmiştir. Konvansiyonel yöntemlerle ve VITEK®2 (bioMérieux, Fransa) otomatize sistemi ile tür identifikasyonu ve antibiyotik duyarlılık testleri yapılmıştır. Biyosit direnç gen bölgeleri qacE, qacE∆1 ve cepA PCR yöntemi ile araştırılmıştır.
BULGULAR: Çalışmada, qacE ve qacE∆1 genleri sırasıyla %65.3 (n=49) ve %50.7 (n=38) oranında tespit edilmiştir. Ancak cepA geni %0 (n=0) oranında pozitif bulunmuştur. Karbapenem dirençli izolatlarda qacE %75.8 (n=44) ve qacE∆1 %60.3 (n=35) oranında pozitif, karbapenem duyarlı izolatlarda ise qacE %29.4 (n=5) ve qacE∆1 %17.6 (n=3) oranında pozitif bulunmuştur. Karbapenem dirençli izolatlarda qacE ve qacE∆1 genlerinin sıklığı duyarlı olanlara göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p<0.05).
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu çalışmada, karbapenem dirençli P. aeruginosa izolatlarında qacE ve qacE∆1 gen sıklığı oldukça yüksek bulunmuştur. Direnç genlerinin yüksek oranda bulunması bu izolatlarda potansiyel biyosit direnci olabileceğini göstermektedir. Özellikle karbapenem direncinin yüksek olduğu durumlarda P. aeruginosa’nın biyositlere de dirençli olabileceğinin akılda tutulması yayılımın önlenmesinde ve salgınların kontrolünde önemlidir.

INTRODUCTION: P. aeruginosa frequently causes healthcare associated infections (HAI) in immunocompromised patients. Antiseptics and disinfectants play an important role in the control of HAI. However, the widespread use of biocides in hospitals may cause a decrease in biocidal sensitivity and the emergence of resistance in bacteria. In this study, it was aimed to investigate the frequency of qacE, qacE∆1 and cepA gene associated with biocide resistance in carbapenem resistant P. aeruginosa strains, isolated from clinical specimens.
METHODS: In this study, 75 P. aeruginosa strains (58 carbapenem resistant and 17 carbapenem sensitive) isolated from clinical samples were included. Species identification and antibiotic susceptibility tests were performed with conventional methods and VITEK®2 (bioMérieux, France) automated system. Biocide resistance gene regions qacE, qacE∆1 and cepA were investigated by PCR method.
RESULTS: In the study, qacE and qacE∆1 genes were determined in 65.3% (n=49) and 50.7% (n=38), respectively. However, cepA gene was found negative in all isolates. qacE and qacE∆1 genes were found positive 75.8% (n=44) and 60.3% (n=35) in carbapenem resistant isolates, while 29.4% (n=5) and 17.6% (n=3) were found positive in carbapenem susceptible isolates. The frequency of qacE and qacE∆1 genes in carbapenem resistant isolates was found to be significantly higher than in susceptible ones (p<0.05).
DISCUSSION AND CONCLUSION: In this study, biocide resistance genes qacE and qacE∆1 frequencies were found to be quite high in carbapenem resistant P. aeruginosa isolates. The high prevalence of resistance genes suggests that these isolates may have potential biocide resistance. Especially in cases where carbapenem resistance is high, keeping in mind that P. aeruginosa may also be resistant to biocides, is important in preventing spread and controlling outbreaks.

GİRİŞ ve AMAÇ: Adli mikrobiyoloji, adli bilimin gelişen alanıdır. Adli mikrobiyolog, insanları suç mahalli ile eşleştirmek, biyoterörizm olaylarını araştırmak ve ölüm nedenini ve zamanını belirlemek için iz kanıtları kullanabilir. Son yıllarda çevresel mikrobiyota ile ilgili önemli çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalar, çevresel olayların mikrobiyotası ile ilgili olabileceği gibi, yasal olarak değerli birçok veri ile ilişkilendirilebilir. Aktinobakteriler, toprakta yaygın olarak bulunan ve ekonomik değeri yüksek, muazzam çeşitliliğe sahip gram pozitif miselli bakterilerdir. Şimdiye kadar çeşitli habitatlarda 47 familya ve 711 Actinobacteria türü izole edilmiş ve tanımlanmıştır. Son yıllarda artan adli tıp çalışmaları mikrobiyal profillerin kanıt olarak kullanılabileceğini göstermektedir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalışmada, sekiz farklı kan grubuna iki hafta süreyle maruz bırakılan orman toprağı örneklerinden ve kontrol grubundan Aktinobakteriler izole edilmiştir. Karşılaştırmalı koloni morfolojisi dikkate alınarak seçilen kolonilerden genomik DNA izolasyonu, 16S rRNA hedefli PCR amplifikasyonu ve dizi analizi gerçekleştirilmiştir.
BULGULAR: 7. günde B Rh (+) kan grubu ile karıştırılan toprak örneklerinden toplam beş Actinobacteria türü bakteri (üç Micromonospora sp., bir Streptomyces sp. ve bir Actinomadura sp.) elde edildi. Ne kontrol grubunda ne de diğer kan gruplarının eklendiği topraklarda Actinobacteria üremesi gözlenmedi. Tüm izolatların p-distance değerlerine göre yeni bir tür olmadığı ancak var olan türlere ait alt tür oldukları belirlenmiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu çalışma, kana maruz kalan toprakta bulunabilecek ve farklılık gösterebilecek bakteri topluluklarını belirlemeye yönelik bir ön çalışmadır. Aktinobakterilerin toprak örneklerinin çoğundan izole edilememesi, bakteri sporlarını bozabilen kanların kimyasal veya enzimatik özelliklerinden kaynaklanabilir. Bundan sonraki çalışmalarda, farklı toprak türlerinde farklı ortam ve genomik teknikler denenmelidir.

INTRODUCTION: Forensic microbiology is the developing field of forensic science. Forensic microbiologist can use trace evidence to match people to crime scenes, to investigate bioterrorism incidents, and to determine cause and time of death. In recent years, important studies on the environmental microbiota have been carried out. These studies can be associated with many legally valuable data as well as being related to the microbiota of environmental events. Actinobacteria are gram-positive micelle bacteria with enormous diversity, common in soil, and have high economic value. So far 47 families and 711 species of Actinobacteria were isolated and identified in variety of habitats. Increasing forensic studies in recent years show that microbial profiles can be used as evidence.
METHODS: In this study, actinobacteria were isolated from forest soil samples exposed to eight different blood groups for two weeks and control group. Genomic DNA isolation from colonies selected by considering comparative colony morphology, PCR amplification targetted 16S rRNA and sequence analysis were carried.
RESULTS: A total of five Actinobacteria type bacteria (three Micromonospora sp., one is Streptomyces sp., and one Actinomadura sp.) were obtained from the soil samples mixed with the B Rh (+) blood group in the 7th day. No Actinobacteria growth was observed neither in the control group nor in the soils to which other blood groups were added. According to the p-distance values of all isolates, they were determined as subspecies rather than a new species.
DISCUSSION AND CONCLUSION: This is a preliminary study to identify bacterial communities that may be present and differ in soil exposed to blood. The inability to isolate Actinobacteria from most of the soil samples may be due to the chemical or enzymatical properties of the bloods that can degrade the bacterial spores. In the further studies, different media and genomic techniques should be tried in different types of soils.

GİRİŞ ve AMAÇ: Parvovirus B19 çocuklarda Eritema Enfeksiyozum, kronik hemolitik anemili bireylerde geçici aplastik krizler, immünsüprese hastalarda kalıcı anemi ve hamilelerde hidrops fetalis gibi durumlara yol açabilmektedir. Hastalarda primer enfeksiyon nedeniyle veya Eritema Enfeksiyozum komplikasyonu olarak eklem yakınmaları görülebilmektedir. Parvovirus B19 ile enfekte bireylerde eklem yakınmalarının görülme sıklığı yaşa bağlı olarak değişebilmektedir. Enfekte çocukların %8’inde eklem yakınmaları görülürken; bu düzey yetişkinlerde %60-80’e çıkabilmektedir. Diğer yandan, Parvovirus B19 gibi viral nedenlerle gelişen eklem yakınmalarının yaygınlığı ile ilgili bilgilerin kısıtlı olduğu ve epidemiyolojik verilerin bölgesel farklılıklar gösterebildiği bildirilmektedir. Çalışmamızda hastanemize başvuran hastalarda Parvovirus B19 IgG ve IgM antikoru varlığının araştırılması ve eklem yakınmaları olan hasta grubunda Parvovirus B19 seropozitiflik düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışmada 2010-2019 yılları arasında Tıbbi Mikrobiyoloji Laboratuvarı’na gönderilen serum örneklerinden elde edilen Parvovirus B19 IgG ve IgM test sonuçları geriye dönük olarak incelenmiştir.
BULGULAR: Bu çalışmaya 437’si kadın (%64.4) ve 242’si erkek (%35.6) olmak üzere eklem yakınmaları olan toplam 679 hasta dahil edilmiştir. Bu hastaların 364’ünde (%53.6) Parvovirus B19 IgG test sonucu pozitif bulunmuştur. Parvovirus B19 IgG seropozitiflik düzeyi, eklem yakınmaları olan hastalarda (%53.6) eklem yakınması olmayan hastalara (%38.4) göre daha yüksek bulunmuştur (p<0.0001). Parvovirus B19 IgG seropozitiflik düzeyi, eklem yakınmaları olan çocuklarda %32.1 ve yetişkinlerde ise %62.3 tespit edilmiştir (p<0.0001). Ayrıca, bu düzey eklem yakınmaları olan kadınlarda (%58.1) erkeklere (%45.5) göre daha yüksek bulunmuştur (p=0.002). Diğer yandan, bu hastalar için Parvovirus B19 IgM seropozitiflik düzeyi %3.2 olarak belirlenmiştir. Bu düzey çocuklarda %1 ve yetişkinlerde ise %4.1 tespit edilmiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Özellikle eklem yakınmaları olan erişkin hastalar için Parvovirus B19’a bağlı bir primer enfeksiyon veya komplikasyon olasılığı akılda tutulmalıdır. Bu hasta grubunda Parvovirus B19’a yönelik serolojik test (IgG-IgM) sonuçlarının ayırıcı tanıya katkı sunacağını düşünüyoruz.

INTRODUCTION: Parvovirus B19 can cause conditions such as Erythema Infectiosum in children, transient aplastic crises in individuals with chronic hemolytic anemia, permanent anemia in immunosuppressed patients, and hydrops fetalis in pregnant women. Joint complaints may be seen in patients due to primary infection or as a complication of Erythema Infectiosum. The incidence of joint complaints in individuals infected with Parvovirus B19 may vary depending on age. While 8% of infected children have joint complaints; this percentage may increase to 60-80% in adults. On the other hand, it has been reported that information on the prevalence of joint complaints due to viral causes such as Parvovirus B19 is limited and epidemiological data may show regional differences. In our study, it was aimed to investigate the presence of Parvovirus B19 IgG and IgM antibodies in patients admitted to our hospital and to determine the percentages of Parvovirus B19 seropositivity in the patient group with joint complaints.
METHODS: In the study, Parvovirus B19 IgG and IgM test results obtained from serum samples sent to the Medical Microbiology Laboratory between 2010-2019 were retrospectively analyzed.
RESULTS: A total of 679 patients with joint complaints, including 437 women (64.4%) and 242 men (35.6%), were included in this study. Parvovirus B19 IgG test result was positive in 364 (53.6%) of these patients. Parvovirus B19 IgG seropositivity percentage was found to be higher in patients with joint complaints (53.6%) than in patients without joint complaints (38.4%) (p<0.0001). Parvovirus B19 IgG seropositivity percentage was 32.1% in children with joint complaints and 62.3% in adults (p<0.0001). In addition, this percentage was found to be higher in women (58.1%) with joint complaints compared to men (45.5%) (p=0.002). On the other hand, the Parvovirus B19 IgM seropositivity percentage was determined as 3.2% for these patients. This percentage was 1% in children and 4.1% in adults.
DISCUSSION AND CONCLUSION: In particular, the possibility of a primary infection or complication due to Parvovirus B19 should be kept in mind for adult patients with joint complaints. We think that the results of the serological test (IgG-IgM) for Parvovirus B19 in this patient group will contribute to the differential diagnosis.

GİRİŞ ve AMAÇ: Pandemi ile beraber antiseptik ürün ihtiyacının artması, bilim insanlarını daha etkin yeni formülasyonların geliştirilmesi üzerine çalışmalara yönlendirmiştir. Yeni üretilen antiseptik solüsyonlarının içerik ve etkinlik bakımından standartlara göre değerlendirilmesi önem arz etmektedir. Çalışmamızda süperoksidize su içerikli bir antiseptik ürününün, TSE EN 1500 standardının referans aldığı %60 izopropil alkol formülasyonu ile karşılaştırılması amaçlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışmamızda süperoksidize su içerikli bir antiseptik ürününün antimikrobiyal aktivitesi %60 izopropil alkol ile karşılaştırılarak incelenmiştir. Bunun için toplam 20 gönüllü çalışmaya dahil edilmiş olup iki ayrı grup olarak çalışmaya alınmışlardır. Test bakterisi olarak standart Escherichia coli (ATCC) suşu kullanılmıştır. Birinci grupta antiseptik solüsyon 30 sn, ikinci grupta ise hem antiseptik solüsyon hem de %60 izopropil alkol kontamine ellere 2 kez 30 ml uygulandıktan sonra numune alınmıştır. Triptik Soy Agar (TSA) besiyerleri 37°C de 18±4 saat süre ile inkübe edildikten sonra koloni sayma yöntemi ile tüm koloniler sayılmıştır.
BULGULAR: İlk kontaminasyona göre %60 izopropil alkol sonrası A ve B grubu gönüllülerde sırasıyla 3.7 ile 3.8, süperoksidize su içerikli antiseptik ürününde ise 3.1 ile 3.4 logaritmik azalma tespit edilmiştir.

TARTIŞMA ve SONUÇ: Süperoksidize su içeren antiseptikle standart izopropil alkole göre kıyaslanabilir logaritmik azalma tespit edilmiştir.

INTRODUCTION: The increase in the need for antiseptic products with the pandemic has led scientists to work on the development of more effective new formulations. It is important to evaluate the newly produced antiseptic solutions according to the standards in terms of content and effectiveness. In our study, it is aimed to compare an antiseptic product with superoxidized water content according to the 60% isopropyl alcohol formulation referenced by the TSE EN 1500 standard.
METHODS: In our study, the antimicrobial activity of an antiseptic product with superoxidized water content was investigated by comparing it with 60% isopropyl alcohol. For this purpose, a total of 20 volunteers were included in the study and were seperated into two separate groups. Standard Escherichia coli ATCC strain was used as test bacteria. In the first group, the sample was taken after applying 30 ml of antiseptic solution to the contaminated hands for 30 seconds, in the second group, both antiseptic solution and 60% isopropyl alcohol were applied twice. After incubation of Triptone Soya Agar (TSA) media at 37°C for 18±4 hours, all colonies were counted using the colony counting method.
RESULTS: The logarithmic reduction rates obtained with both antiseptics according to the initial contamination are shown in the table.
DISCUSSION AND CONCLUSION: A comparable logarithmic reduction was detected with the antiseptic containing superoxidized water compared to standard isopropyl alcohol.

GİRİŞ ve AMAÇ: Albumin, kanda bulunan proteinlerin %55-60’ını oluşturan ana taşıyıcı moleküldür. Karaciğerde sentezlenir ve dolaşıma buradan salınır. Kanda yağ asitleri başta olmak üzere pek çok molekülün taşınmasında görev almaktadır. Klinik uygulamalarda serum, idrar ve vücut sıvılarındaki düzeyleri ölçülmektedir. İdrarla albumin kaybı ve/veya karaciğerde üretiminin azalması durumunda, kan albumin düzeyleri azalmaktadır, fakat serum albumin düzeylerini arttıran sebepler; yoğun ilaç kullanımı ve kan alımı esnasında işlemin uzamasından dolayı oluşan konsantrasyon artışı gibi birkaç olası nedenle sınırlıdır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalışmayı, hastanemiz laboratuvarında yapılan albumin ölçümleri hakkında, test istemi yapan hekimler tarafından, sonuçların klinik tablo ile uyumsuz olduğu yönündeki geri bildirimleri nedeniyle, yöntem karşılaştırma çalışması olarak planladık. Çalışmaya 40 hasta dahil edildi, alınan serum örneklerinde albumin düzeyleri bromkrezol yeşili ve bromkrezol moru yöntemleri ile aynı günde ölçülerek, veriler SPSS 26.0 paket programıyla değerlendirildi. Ölçümler Alinity c-series (Abbott Laboratories, Chicago, IL, USA) otoanalizöründe Abbottfirmasının kitleri kullanılarak yapıldı.
BULGULAR: İki yöntem arasında ortalama bias 0,535, % Bias ise 14,22 bulunmuştur. İki yöntem ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı iken (p<0.001), yöntemler arasında pozitif yönde, güçlü (r=0.959) ve istatistiksel olarak anlamlı (p<0.001) korelasyon tespit edildi, p<0.05 düzeyi istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Her iki yöntem için ölçüm sonuçlarının tıbben müsaade edilen hata sınırları içerisinde olduğu, ancak yöntemlerin her ikisinin ayrı ayrı referans yöntemle karşılaştırılması maksadıyla ileri bir çalışmaya ihtiyaç olduğu değerlendirildi.

INTRODUCTION: Albumin is the main carrier molecule that makes up 55-60% of the proteins in the blood. In clinical applications, its levels are measured in serum, urine and body fluids. In the case of urinary albumin loss and/or decreased liver production, albumin levels in the blood decrease, but the reasons for increasing serum albumin levels are very limited. We planned this study as a method comparison study due to the feedback that albumin measurements made in our hospital’s laboratory were relatively high.
METHODS: Fourty patients were included in the study, albumin levels in serum samples were measured with bromcresol green and bromcresol purple methods on the same day, and the data were evaluated with SPSS 26.0 package program. Measurements were made on the Alinity c-series (Abbott Laboratories, Chicago, IL, USA) autoanalyzer using their kit. Average Bias was 0.535 and % Bias was 14.22 between the two methods.
RESULTS: While the difference between the means of the two methods was statistically significant (p<0.001), there was a positive, strong (r=0.959) and statistically significant (p<0.001) correlation between the methods, and the p<0.05 level was considered statistically significant.
DISCUSSION AND CONCLUSION: It was evaluated that the measurement results for both methods were within the limits of medically permissible error, but further study was needed to compare both methods separately with the reference method.

GİRİŞ ve AMAÇ: Kaynakların etkin kullanılması ve kaynak tahsisinin bölgeler arası eşitsizlikler yaratmaksızın yapılabilmesi için bölgesel hizmet performansının izlenmesi ve karşılaştırılması kaçınılmazdır. Sağlıkta Dönüşüm Programı ile ülke genlinde sunulan hizmetin miktar ve kalitesinde artışlar olmuştur. Ayrıca hizmet sunumundan kaynaklı bölgeler arası eşitsizliklerde de azalmalar olmuştur. Sağlık hizmetlerinde sürekliliğin sağlanması için illerde ve bölgelerdeki sağlık hizmetlerinin düzenli bir şekilde takip edilmesi ve performanslarının değerlendirilmesi gerekmektedir.

YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışmada Türkiye’deki IBBS-II sınıflamasında yer alan 26 alt bölgenin Veri Zarflama Analizi etkinlikleri ile Çapraz Etkinlikleri hesaplanmıştır. Hastane yatağı ve birinci basamak sağlık hizmet birimi sayıları araştırmanın girdilerini; birinci, ikinci ve üçüncü basamak sağlık tesislerindeki hasta muayene sayıları ile yatan hasta sayıları da çalışmanın çıktılarını oluşturmaktadır. Alt bölgeler çapraz etkinliklerine göre yeniden sıralanmış ve gruplandırılmıştır. Tüm alt bölgeler için Maverick İndeks puanları hesaplanarak sıra dışı üretim yapılarına sahip olan alt bölgeler belirlenmiştir.
BULGULAR: Veri zarflama analizi etkinlikleri bakımından on alt bölge etkin olarak gruplandırılmış olup bölgelerin ortalama etkinlik skoru 0,97’dir (sd. 0,0395 ). Benevolent yaklaşıma göre hesaplanan çapraz etkinlik ortalama skoru 0,89 (sd. 0,058) iken aggresive yaklaşıma göre hesaplanan ortalama skor ise 0,86’dır (sd. 0,0574). Maverick indeks skorları dengeli olarak dağılmıştır. Ortalama agressive maverick indeks skoru 0,13 (std. 0.0474) ve ortalama benevolent Maverick indeks skoru ise 0,0871’dir (std. 0.0420). Sadece Malatya alt bölgesi, geleneksel veri zarflama analizi yönteminde etkin olarak sınıflandırılmasına rağmen çapraz etkinlik değerlendirmesinde düşük skorlar almış ve 0,21 indeks skoru ile maverick karar birimi olarak sınıflandırılmıştır.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Çapraz etkinlik yöntemi daha gerçekçi ağırlıklar kullanarak akran-değerlendirmesi yaptığı için daha kullanışlı sonuçlar ortaya koymaktadır. Söz konusu sonuçların karar alıcılar tarafından anlaşılması ve değerlendirilmesi daha kolaydır. Çapraz etkinlik değerlendirmesinde Kocaeli, Adana, Aydın, Hatay, Şanlıurfa ve Tekirdağ alt bölgeleri en yüksek etkinlik skorlu bölgeler olarak öne çıkmaktadır. Kastamonu, Erzurum, Van ve Ağrı alt bölgeleri de düşük etkinlik skorlu bölgeler olup önlem alınması gerekmektedir.

INTRODUCTION: Monitoring and comparing regional service performance is inevitable to use resources effectively and allocate resources without creating interregional inequalities. With the Health Transformation Program, there has been an increase in the amount and quality of the service provided throughout the country. In addition, there has been a decrease in the inequalities between regions due to its implementation. In order to ensure continuity in health service delivery, health service activities in provinces and regions should be followed regularly, and their performance should be evaluated.
METHODS: The study calculated Data Envelopment Analysis efficiencies and Cross-efficiency for 26 subregions in the NUTS-II classification in Turkey. The number of hospital beds and primary care units were the inputs of the research; the number of primary, secondary and tertiary care visits and the number of inpatients are also the output of the study. Subregions are reordered and grouped according to their cross-efficiency. Decision-making units with unusual production structures were investigated by calculating Maverick Index scores.

RESULTS: Regarding DEA efficiency, the average efficiency score of the ten subregions classified as efficient is 0.97 (sd. 0.0395). The average cross-efficiency score obtained from the benevolent method is 0.89 (sd. 0.058), while the average score achieved through the aggressive method is 0.86 (sd. 0.574). Maverick index scores had a balanced distribution. The average maverick index score for aggressive and benevolent are 0.13 (std. 0.0474), and 0.0871 (std. 0.0420), respectively. Although only the Malatya subregion was classified as efficient in the traditional DEA method, it had low scores in the cross-efficiency evaluation and was classified as a maverick decision unit with an MI score of 0.21.
DISCUSSION AND CONCLUSION: The cross-efficiency method yields more valuable results because it employs more realistic weights for peer evaluation. These outcomes are simpler for decision-makers to comprehend and assess. The regions of Kocaeli, Adana, Aydın, Hatay, Şanlıurfa, and Tekirdağ exhibit notable performance in the cross-efficiency examination, as they have attained the most significant efficiency scores. The regions of Kastamonu, Erzurum, Van, and Ağrı exhibit poor levels of efficiency, thereby requiring the implementation of precautionary measures.

GİRİŞ ve AMAÇ: Bruselloz en sık görülen zoonotik enfeksiyon hastalıklarından biridir ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde halk sağlığı sorunlarından biridir. Bruselloz sistemik semptomlara neden olabilmekte ve vücudun farklı bölgelerini etkileyebilmektedir. Brusella perikarditi kardiyovasküler sistemin seyrek görülen bir tutulumu olup bu çalışmada brusellozun perikardial tutulumunun klinik sonuçlarının araştırılması amaçlanmıştır.

YÖNTEM ve GEREÇLER: Dört uluslararası çevrimiçi veri tabanının tam metin ve özetleri “Brucella” ve “perikardit” anahtar kelimeleri ile tarandı. Olguların yaş ve cinsiyet, yayın yılı ve ülkesi, tanı yöntemleri, aldıkları tedaviler ve klinik sonuçları havuz analizi yönetemiyle incelendi. İstatistiksel değerlendirmede tanımlayıcı istatistikler kullanıldı.
BULGULAR: Çalışmaya yaş ortalaması 38.84 ± 9.7 (12-79) yıl olan 25 olgu (14 erkek, %56) dahil edildi. Hastaların 17 (%68)’sinde sistemik bulgular mevcuttu ve 17 ( %68)’si kardiyak belirtilerle başvurmuştu. On (%40) hastada retrosternal ağrı/göğüs ağrısı, 10 (%40) hastada perikardiyal frotman ve beş (%10) olguda taşikardi saptandı. En sık kullanılan tanı yöntemi serolojik testlerdi (%96) ve bunu kan kültürü pozitifliği takip ediyordu (%64). Rose Bengal testi yedi hastaya yapılmış olup altısında pozitifti. İyileşme 22 (%88) hasta için bildirilirken iki (%8) hasta kaybedilmişti.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bruselloz nadir görülen bir perikardit nedenidir ve özgün tedavi gerektirir. Bruselloz birçok gelişmiş ülkede sık görülmese de, endemik bölgelerde ayırıcı tanıda akılda tutulmalıdır. Standart tüp aglütinasyon testleri tanıda oldukça duyarlı ve özgüldür. Bu non-invazif, pratik test perikarditin ayırıcı tanısında kullanılmalıdır.

INTRODUCTION: Brucellosis is one of the most frequent zoonotic infectious diseases and is a global public health concern, particularly in developing countries. Brucellosis causes systemic symptoms and can affect different parts of the body. Brucellar pericarditis is a rare involvement of the cardiovascular system. This study aimed to investigate the clinical outcomes of Brucella pericarditis cases.
METHODS: A pooled analysis study was conducted by searching four international online databases with the terms “Brucella” and “pericarditis” and their synonyms. The full texts or abstracts were screened using these keywords. The publications were examined in terms of the age and gender of cases, publication year and country, additional diagnosis, diagnostic methods, treatments, and outcomes.

RESULTS: The study included 25 cases (14 males, 56%), with a mean age of 38.84 ± 9.7 (12-79) years. Systemic findings were present in 17 (68%) patients, and 17 (68%) had a cardiac presentation. 10 (40%) patients had retrosternal pain/ chest pain, 10 (40%) patients had pericardial frontman, and five (%10) cases had tachycardia. The most commonly used diagnostic method was a serological test (96%), and a positive blood culture result was determined in 64%. The Rose Bengal test was performed in seven cases, of which six had positive results. Complete recovery was reported for 22 cases, and death in two patients.
DISCUSSION AND CONCLUSION: Although brucellosis is less common in many developed countries, it should be keep in mind differential diagnosis in endemic areas. Brucellosis is a rare cause of pericarditis and requires specific treatment. Standard tube agglutination tests are highly sensitive and specific in the diagnosis of brucellosis. This non-invasive, practical test should be used in the differential diagnosis of pericarditis.

GİRİŞ ve AMAÇ: Opioid bağımlılığı, çevresel ve genetik bileşenleri olan önemli bir halk sağlığı problemidir. Opioidlerin başlıca hedefi olan mu opioid reseptörü (MOR) OPRM1 geni tarafından kodlanmaktadır. OPRM1 geninde bulunan polimorfizmlerin MOR’un fizyolojisini ve özelliklerini değiştirdiği gösterilmiştir ve bunun opioid bağımlılığında bir etkisi olabileceği düşünülmektedir. OPRM1 polimorfizmlerinden rs540825 ve rs510769’un madde bağımlılığı ile ilişkisi yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Bu çalışmanın amacı bağımlılıkta ve bağımlılık tedavisinde önemi gittikçe artan OPRM1 rs540825 ve rs510769 polimorfizmleri için güvenilir, güçlü ve her laboratuvarda uygulanabilecek bir genotiplendirme yöntemi geliştirmektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: OPRM1 gen polimorfizmlerinden rs510769 için yeni ve rs540825 içinse iyileştirilmiş polimeraz zincir reaksiyonu-restriksiyon parçacık uzunluk polimorfizmi (PCR-RFLP) tekniğine dayanan yöntemler geliştirilmiştir. OPRM1 geninde bu iki polimorfizmin bulunduğu bölgeler PCR ile çoğaltılmış ve sonrasında da rs540825 için NlaIII enzimi ve rs510769 için SspI enzimi kullanılarak RFLP yöntemi uygulanmıştır. Sağlıklı bireylerden oluşan 70 kişilik bir Türk popülasyonu örneklemi üzerinde geliştirilen yöntemler test edilmiştir.
BULGULAR: OPRM1 rs540825 ve rs510769 polimorfizmleri için PCR ürünleri sırasıyla 276 baz çifti (bç) ve 563 bç uzunluğundadır. OPRM1 rs540825 için kesim ürünleri yabanıl AA genotipi için 276 bç iken polimorfik TT genotipi için 153 bç ve 123 bç boyutundadır. OPRM1 rs510769 polimorfizmini içeren PCR ürününün kesimi sonucunda polimorfik TT genotipi için 364 bç, 146 bç ve 53 bç’lik ürünler elde edilirken, yabanıl CC genotipi için 417 bç ve 146 bç boyutunda kesim ürünleri elde edilmiştir. OPRM1 rs540825 polimorfizminin alel ve genotip frekansları A aleli için % 29 ve T aleli için % 71 olarak, AA genotipi için % 10, AT genotipi için % 38,6 ve TT genotipi için de % 51,4 olarak hesaplanmıştır. OPRM1 rs510769 polimorfizmi için, bireylerin %60’ının CC genotipine, sırasıyla % 24,3 ve % 11,4’ ünün CT ve TT genotiplerine sahip olduğu gösterilmiştir. OPRM1 rs510769 polimorfizminin alel frekansları C aleli için % 75 ve T aleli için % 25 olarak belirlenmiştir.

TARTIŞMA ve SONUÇ: Yeni, güvenilir ve uygulaması kolay PCR-RFLP yöntemleri OPRM1 geninde bulunan rs540825 ve rs510769 polimorfizmlerinin genotiplendirilmesi için geliştirilmiştir. Ayrıca bu polimorfizmlerin alel ve genotip frekansları Türk popülasyonunda belirlenmiştir.

INTRODUCTION: Opioid dependence, which has environmental and genetic components, is an important public health problem. OPRM1 gene encodes mu opioid receptor (MOR) which is a primary target for opioids. Polymorphisms on the OPRM1 gene have been shown to alter the properties and physiology of MOR and also may have impact on opioid dependence. The association between OPRM1 rs540825 and rs510769 polymorphisms and substance dependence have been shown through various studies. The purpose of this study is to develop reliable, robust and easily applicable genotyping procedures for OPRM1 rs540825 and rs510769 polymorphisms as they possess rising importance in the context of addiction and therapy success.
METHODS: A novel and an improved method based on polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) was employed to determine OPRM1 gene polymorphisms at positions rs510769 and rs540825, respectively. OPRM1 gene regions containing these two polymorphisms were amplified using PCR; then, RFLP method was performed using the restriction enzymes NlaIII and SspI for rs540825 and rs510769, respectively. A total of 70 healthy samples from the Turkish population were tested to evaluate these two developed PCR-RFLP methods.
RESULTS: Amplicons were 276 base pair (bp) and 563 bp in length for rs540825 and rs510769, respectively. The length of the restriction products of OPRM1 rs540825 were 276 bp for wild type AA genotype, 153 bp and 123 bp for polymorphic TT genotype. Digestion of PCR region including rs510769 polymorphism yielded 364 bp, 146 bp and 53 bp fragments for polymorphic TT genotype and 417 bp and 146 bp fragments for wild-type CC genotype. Allelic and genotypic frequencies of rs540825 in the Turkish population were calculated as 29 % for allele A and 71 % for allele T, 10 % for AA, 38.6 % for AT, and 51.4 % for TT. For rs510769 polymorphism, 60 % of the individuals had CC genotype, 24.3 % and 11.4 % of them had CT and TT, respectively. Allele frequencies of rs510769 polymorphism were 75 % for allele C and 25 % for allele T.
DISCUSSION AND CONCLUSION: Novel, reliable and easy-to-apply PCR-RFLP technologies were developed to detect rs540825 and rs510769 polymorphism in the OPRM1 gene. Moreover, genotype and allele frequencies of them were determined in the Turkish population.

GİRİŞ ve AMAÇ: Nörofibromatozis tip 1 (NF1), dünyada her 2.500 kişiden birini etkileyen otozomal dominant bir hastalıktır. Hastalık, NF1 genindeki mutasyonlar nedeniyle gelişir. NF1 geni, RAS proteinlerinin negatif regülatörü olan sitoplazmik bir proteini kodlamaktadır. Nörofibromin kaybı, RAS kaskadının aktivasyonuna ve hücre çoğalmasına neden olur. Bu nedenle NF1 geni, tümör baskılayıcı gen olarak kategorize edilir. Klinik olarak cafe-au-lait lekeleri, Lisch nodülleri, koltuk altı ve kasık çilleri, çoklu periferik sinir tümörleri, kemik lezyonları ve maliniteye yatkınlık ile karakterizedir. NF1 mutasyonlarındaki varyasyonlar, klinik fenotipteki varyasyonlarla ilişkili olmayabilir. Bu genotip-fenotip korelasyon yokluğunun modifiye edici genlerden kaynaklandığı varsayılmaktadır. Modifiye edici gen adaylarından biri de telomer uzunluğu ve telomeraz enzim aktivitesidir. Telomerler, kromozomların uçlarında yer alan ve onları yıpranmaya ve birbirine yapışmaya karşı koruyan tekrarlayan nükleotid dizileridir. Her hücre bölünmesinde telomerlerin uzunluğu kısalır ve bu kısalma, telomerlerin 3’ ucuna telomer tekrar dizisi ekleyen telomeraz enzimi tarafından engellenebilir. Bununla birlikte, somatik hücrelerde telomeraz aktivitesi genellikle doğumdan sonra azalır. Son yıllarda yapılan araştırmalar, telomer ve telomeraz aktivitesinin önemini ve hastalıklarla ilişkili olduğunu göstermiştir. Ancak NF1 hastaları için bu kavramla ilgili araştırmalar son yıllarda başlamış olup sayısı çok azdır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Dokuz NF1 hastasının tümör dokularından elde edilen DNA ve protein örnekleri kantitatif PCR tabanlı tekniklerle analiz edildi. Tümör dokularının patolojik durumu, rutin patolojik inceleme ile doğrulandı. DNA örnekleri kullanılarak telomer uzunlukları ölçüldü. Telomeraz aktivitesi, elde edilen tümör örneklerinden izole edilen proteinlerden değerlendirildi.
BULGULAR: İlk sonuçlara bakıldığında, bazı NF1 tümörlerinde daha yüksek telomeraz aktivitesi ölçülmüş ve ayrıca telomer boyunda da varyasyonlar tespit edilmiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu öncül veriler, telomer uzunluğunun NF1 ile ilişkili tümörlerin ilerleme sürecinde önemli rol oynayabileceğini göstermiştir. Bu durum klinikte telomer işlev bozukluğunun tedavisi için telomer hedefli terapötik yaklaşımlar için de önemlidir.

INTRODUCTION: Neurofibromatosis type 1 (NF1) is an autosomal dominant disease that affects 1 in 2,500 people worldwide. The disease is developed due to the occurrence of mutations in NF1 gene. NF1 gene is coding cytoplasmic protein which is negative regulator of RAS proteins. The loss of neurofibromin results in activation of RAS cascade and cell proliferation. For this reason, NF1 gene is categorized as tumor suppressor gene. It is clinically characterized by cafe-au-lait spots, Lisch nodules, axillary and inguinal freckling, multiple peripheral nerve tumors, bone lesions, and a predisposition to malignancy. Variations in NF1 mutations may not correlate with the variations in clinical phenotype. This unclear genotype–phenotype correlations is assumed to be due to modifier genes. One of these modifier candidates is telomere length and telomerase activity. Telomeres are repetitive nucleotide sequences located at the ends of chromosomes and protect them from fraying and sticking to each other. The length of telomeres is shortening in each cell division. Nevertheless, this shortening can be prohibited by the enzyme telomerase which adds a species-dependent telomere repeat sequence to the 3’ end of telomeres. However, telomerase activity usually diminished after birth in somatic cells. Researches done in last years have shown the importance of telomere and telomerase activity and they are causally connected to human disease. However, the number of research on this concept for NF1 patients is very few.
METHODS: The DNA and proteins isolated from tumors of nine NF1 patients was analyzed by quantitative PCR based technics. Telomere length measurement were done using the DNA samples. The pathological status of tumor tissues was confirmed by routine pathological examination. Telomerase activity were evaluated from proteins isolated from acquired tumor samples.
RESULTS: Considering the preliminary results, higher telomerase activity is measured in some NF1 tumors and also variations in telomere size were detected.
DISCUSSION AND CONCLUSION: These primary data indicate that telomere length may play an important role in NF1-associated tumor’s progression and could provide information about the telomere-targeted therapeutic approaches for treatment of telomere dysfunction in the clinic.

Dünya ölçeğinde su, sanitasyon ve hijyen hizmetlerine yeterli, güvenli ve sürdürülebilir şekilde erişim önemli bir halk sağlığı sorunudur. Sağlık kurumları da su, sanitasyon ve hijyen hizmetlerinin eksikliğinin en çok etkilediği birimlerdir. Küresel öngörüler sağlık tesislerinin üçte birinde, hasta bakımının sağlandığı yerlerde el hijyenini sağlamak için gerekenlerin olmadığına vurgu yapmaktadır. Her dört kurumdan birinde su hizmeti yoktur ve %10’unda sanitasyon hizmeti bulunmamaktadır. Bir başka anlatımla, 1,8 milyar insan temel su hizmetlerinden yoksun ve 800 milyon kişi de tuvaletsiz sağlık kurumlarından yararlanmaktadır. Sağlık çalışanları da uygun hizmet sunabilmek için yeterli ve güvenli suya ihtiyaç duymaktadır. İçme suyu olarak ve yemeklerde kullanım, el hijyeni, yıkanma ve çeşitli genel ve özel tıbbi kullanımların tümü, sağlık çalışanları ve hastalar için güvenilir su kaynakları gerektirmektedir. Sanitasyon, temiz içme suyunun sağlanması, insan dışkısı ve kanalizasyonunun uygun arıtımı ve bertarafı ile ilgili halk sağlığı koşullarını ifade etmektedir. Sanitasyon sistemleri, özellikle fekal-oral yolla bulaşı durduracak temiz bir ortam sağlayarak insan sağlığını korumayı amaçlamaktadır. Sağlık tesislerinde hijyen servisinin en önemli basamağı etkili el hijyenidir. Etkili el hijyeni, enfeksiyon önleme ve kontrol (EÖK) kılavuzlarının ve uygulamalarının temel taşıdır ve sağlık hizmetleriyle ilişkili enfeksiyonları ve antimikrobiyal direncin yayılmasını önlemek için birincil önlem olarak kabul edilmektedir. Sağlık çalışanları, çok sayıda hastaya baktıkları ve bu süreçte kan ve diğer vücut sıvılarıyla temas edebildikleri için el hijyenini geliştirme, çabaların ana hedefidir. Ellerin sabunla yıkanması gibi dışkı ile insan temasının önlenmesi de sanitasyonun bir parçasıdır. Sağlık kuruluşlarının, sağlık tesisine başvuranların kullandığı tuvaletlerde ve diğer ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri yerlerde suyu ve sabunu olan el yıkama imkânı sağlaması önemlidir. Bu hizmetlere erişimin iyileştirilmesi, sağlığı, yaşam beklentisini, eğitimi, cinsiyet eşitliğini ve uluslararası kalkınmanın diğer önemli hedeflerini desteklemektedir. Bu çalışmada; sağlık kurumlarında su, sanitasyon ve hijyen hizmetlerinin durumunun küresel boyutta sunulması amaçlanmıştır. COVID-19 pandemisini doğaya zarar vermeden ve tam anlamıyla kontrol altına alabilmek için gerekli temel reçetelerden biri de bu kurumlarda su, sanitasyon, hijyen ve enerji hizmetlerine yatırım yapmaktır.

Adequate, safe and sustainable access to water, sanitation and hygiene services is an important worldwide public health issue. Healthcare facilities are also the units most affected by the lack of water, sanitation and hygiene services. Global projections highlight that one-third of healthcare facilities lack what is necessary to ensure hand hygiene where patient care is provided. One out of every four institutions does not have water service and 10% do not have sanitation service. In other words, 1.8 billion people lack basic water services and 800 million people has to use sanitary facilities without toilets. Healthcare workers also need adequate and safe water to provide appropriate services. As drinking water and for meals, hand hygiene, washing, and a variety of general and specific medical uses all require reliable sources of water for healthcare workers and patients. Sanitation refers to public health conditions related to the provision of clean drinking water and the appropriate treatment and disposal of human excreta and sewage. Sanitation systems aim to protect human health by providing a clean environment that will stop transmission, especially by fecal-oral route. The most important step of the hygiene service in healthcare facilities is effective hand hygiene. Effective hand hygiene is the cornerstone of infection prevention and control (IPC) guidelines and practices and is recognized as a primary measure to prevent healthcare-associated infections and the spread of antimicrobial resistance. Healthcare professionals are the main target of efforts to improve hand hygiene, as they care for large numbers of patients and may come into contact with blood and other bodily fluids in the process. Like washing hands with soap, avoiding human contact with faeces is also part of sanitation. It is important that healthcare facilities provide handwashing facilities with soap and water in the toilets for healthcare facility applicants and in the restrooms where they can meet their other needs. Improving access to these services supports health, life expectancy, education, gender equality and other important goals of international development. In this study, it aims to present the situation of water, sanitation and hygiene services in healthcare facilities on a global scale. One of the essential methods required to take the COVID-19 pandemic under full control without harming the nature is to invest in water, sanitation, hygiene and energy services in these facilities.

Geniş Osmanlı coğrafyasında sık sık ortaya çıkan çiçek epidemileriyle baş etmek amacıyla Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’de (günümüzde İstanbul Tıp Fakültesi) Aşı İdaresi kurulmuş ve çiçek aşısı üretilmeye başlanmıştır (1840). Aşı mayası/çiçek suşu Paris’ten ithal edilir, insan pasajlarıyla çoğaltılır, Payitaht İstanbul’da halka ve ordu birliklerine ücretsiz olarak yapılırdı. Ayrıca cam tüplere veya aşı kalemlerine doldurulup bütün vilayetlere gönderilir, yine ücretsiz olarak uygulanırdı. 19. yüzyıl sonlarına doğru Fransa’da açılan çiçek aşısı istasyonlarında çiçek aşısı üretimi başlamış, Osmanlı Devleti de çiçek suşu ithalinden vazgeçip, İstanbul’da kurduğu Telkihhane-i Şahane’de çiçek aşısı üretimine geçmiştir (1892). Ancak Rumeli’ye, Anadolu’nun uzak vilayetlerine ve özellikle Arap yarımadasındaki vilayetlere postayla gönderilen aşı tüpleri hem teslimdeki gecikmeler hem de sıcak hava nedeniyle bozulup etkisini kaybetmekteydi. Bu sorunu çözmek amacıyla 1900’lerin başında uzak vilayetlerde telkihhane şubeleri açılması kararlaştırılmışsa da maddi olanaklar elvermediğinden planlanan şubeler faaliyete geçirilememiş, açılan birkaç şube de verimsizlik nedeniyle kapatılmıştır. Resmî aşı kurumu Telkihhane-i Şahane, devlet yönetiminde değişimlerin yaşandığı II. Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemlerinde farklı isimlerle aşı üretmiştir. Cumhuriyet döneminde Dr. Şerafettin Mustafa’nın müdürlüğü sırasında İstanbul Çiçek Aşısı Müessesesi adıyla faaliyet göstermekteyken kapatılmış ve Çiçek Aşısı Şubesi adıyla Ankara’daki Merkez Hıfzıssıhha Enstitüsü’ne bağlanmıştır. Müdürü, personeli, araç-gereci, iki buçuk milyon doz çiçek aşısı ile Ankara’ya taşınmıştır (1934). Merkez Hıfzıssıhha Enstitüsü Çiçek Aşısı Şubesi, İstanbul’da 1840’lardan sonra edinilmiş tecrübelerle üretime devam etmiştir. Bu makalede Türkiye’de aşı üreten kurumların tamamı ele alınmış, arşiv belgeleri, dönem kaynakları ve literatür ışığında üretim yöntemleri ve gelişimi, aşıların saklanma ve dağıtım koşulları anlatılmıştır.

In order to cape with counter the smallpox epidemics that frequently occured the vast Ottoman geography, the Vaccine Administration was established in 1840 in the Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane (currently Istanbul Faculty of Medicine), and smallpox vaccine production took start (1840). The vaccine strains were imported from Paris, propagated through human passages and provided free of charge to the public and army in the Payitaht (royal capital) Istanbul. The material was contained in glass tubes or vaccination pens and sent to all provinces free of charge Towards the end of the 19th century, smallpox vaccine production took start in smallpox vaccine stations in France, and the Ottoman government switched from importing smallpox strains to smallpox vaccine production in the official Imperial Vaccination Center (1892). However, vaccine tubes and vaccines were sent to the Balkans, remote provinces in Anatolia and especially to the Arab Peninsula through postal service. Delivery by the means of transport of that period took a lot of time, and the vaccines spoiled on the way and would not hold. In order to solve this problem, it was decided to open filigree branches in remote provinces at the beginning of the 1900s, but the planned branches could not be activated due to lack of financial means, and a few opened branches were closed due to inefficiency. The official Ottoman Institute of Vaccination (Telkihhane-i Şahane) produced vaccines during the Second Constitutional period and during the era of Republic under different names. After the foundation of the Republic, while operating under the name of Istanbul Vaccination Institute under the directorate of Dr. Şerafettin Mustafa, it was closed and merged with the Central Hygiene Institute in Ankara. Alongside its director and staff, equipment and two and a half million doses of smallpox vaccine were moved to Ankara (1934). The Central Hygiene Institute’s Smallpox Vaccine Branch was found on the experiences in vaccine production acquired in Istanbul after the 1840s. This article is the first to discuss historical accounts on the vaccine production institutions in Turkey as a whole. Production methods, storage of vaccines and supply of vaccine tubes were also evaluated all together for the first time.

Sağlık çalışanlarına uygulanan şiddetin nedenleri ve sonuçlarının farklı açılardan da değerlendirilmesi gerekmektedir. Yapılan araştırmalar, bir iletişim sorununun olduğunu, ancak bu sorunun sadece sağlık çalışanları ile hasta arasında kalmadığını göstermektedir. Özellikle dışsal etkenlerin kullandığı söylem ve medyanın etkisi, şiddetin meydana gelmesinde önemlidir. Bu açıdan değerlendirildiğinde sağlık çalışanlarına verilen iletişim eğitiminin geliştirilmesi, medya üzerinden söylemin düzenlenmesi ve farkındalık çalışmalarının planlanması sorunun çözümü için önemli etkenlerdir. Bu çalışmanın amacı, kitle iletişim araçları yolu ile verilen mesajların, sağlık çalışanları üzerindeki şiddete yönelik etkisinin araştırılması ve ayrıca şiddet-iletişim ilişkisinin medyaya yansıyan yönünün incelenerek şiddetin önlenmesinde iletişimin öneminin vurgulanmasıdır. Bireysel uygulanan fiziki şiddet ile toplumsal uygulanan söylemsel şiddet arasında açık bir ilişki vardır. Toplumun birçok kesimi tarafından takip edilen veya desteklenen kişilerin söylemleri, daha alt kesimde bulunan takipçiler tarafından daha keskin bir şekilde uygulanabilmektedir. Bu durum üç etken arasında cereyan etmektedir: 1-Şiddeti uygulayan, 2-Şiddete maruz kalan, 3-Şiddetin uygulanmasına neden olan. Medyaya ve hukuka yansıyan her zaman “şiddeti uygulayan” ile “şiddete maruz kalan” olmuştur. Gizli özne şiddetin uygulanmasına neden olandır. Bu çalışma kullanılan söylemlerin daha çok kim tarafından ve ne amaçla kullanıldığı, medyaya yansıyan ifadelerin incelenmesi ve literatür tarama yöntemiyle gerçekleştirilmiş retrospektif bir çalışmadır. Özellikle medya yolu ile takip edilen siyasilerin söylemleri, sağlık çalışanları özelinde değerlendirildiğinde söylemin negatifliğine göre eylemin şiddete dönüşmesi büyük oranda artış göstermektedir. Politik mesajların geçmiş-bugün ekseninde değerlendirilmesi ve elde edilen haklar bağlamında uygulanması sonucu, doğrudan şiddet içermese de şiddeti meşrulaştırıcı söylem ve ifadeler sonucunda şiddetin de meydana gelmesini kaçınılmaz kılmaktadır. Sonuç olarak şiddetin, şiddete maruz kalan ile şiddeti uygulayan arasında kalmadığı, söylem ve eylem arasında zihinsel bir çeşit kodlamanın yaşandığı görülmektedir. Medya yolu ile şiddet ifadelerine maruz kalan bireyler ile medyada şiddete yönelik söylemleri yer alan kişilerin toplum üzerindeki etkileri genel olarak aynı sonuçları verebilmektedir. Özellikle ötekileştirici dilin kullanılmaması, şiddetin de meşrulaştırılmaması için önemli bir unsurdur. Bu durum “hak ettiğini görememe” duygusuyla görevi bırakma veya yurtdışına gitme gibi eylemlere de dönüşebilmekte ve sağlık çalışanları özelinde değerlendirildiğinde, algılara yerleşen söylemlerin zamanla fiziksel hal alabileceği görülmektedir.

The causes and consequences of violence against healthcare workers need to be evaluated from different perspectives. Studies show that there is a communication problem, but this problem is not only between healthcare workers and patients. Especially the discourse used by external factors and the influence of the media are important in the occurrence of violence. From this point of view, improving the communication training given to healthcare professionals, regulating the discourse through the media and planning awareness activities are important factors for the solution of the problem. There is a clear relationship between individual physical violence and social discursive violence. The discourses of people who are followed or supported by many segments of the society can be applied more sharply by the followers in the lower segments. This situation occurs between three factors: The perpetrator of violence, The subject of violence, The cause of violence. What is reflected in the media and the law has always been the “perpetrator of violence” and the “victim of violence”. The hidden subject is the one who causes the violence. This study is a retrospective study conducted by examining the discourses used by whom and for what purpose, examining the statements reflected in the media and reviewing the literature. Especially when the discourses of politicians, who are followed through the media, are evaluated in the case of health workers, the transformation of the action into violence increases significantly according to the negativity of the discourse. As a result of the evaluation of political messages in the past-present axis and their application in the context of the rights obtained, it makes it inevitable that violence will occur as a result of discourses and expressions that legitimize violence, even if they do not directly involve violence. Violence goes beyond the perpetrator and victim, as it leads to a mental coding of discourse and action. Exposure to violent expressions in the media can have a negative impact on society, and the use of non-marginalizing language is key to preventing the legitimization of violence. Healthcare workers may quit or leave the country due to feeling undervalued, and violent discourses can become physical over time.

Kliniklerde oldukça sık uygulanan işlemlerden biri olan kan transfüzyonu hayat kurtarıcı bir tedavi yöntemi olmakla birlikte birçok yan etkiyi ve komplikasyonu da içinde barındırmaktadır. Başta eritrosit konsantreleri olmak üzere trombosit konsantresi ve taze donmuş plazma en çok tercih edilen kan bileşenleridir. Bilinen faydalarının yanı sıra kan transfüzyonlarının yan etkiler meydana getirerek istenmeyen klinik tablolara yol açacağı unutulmamalıdır. Transfüzyon kararlarında doğru endikasyon oldukça önemli bir yere sahiptir. Ayrıca bu kararı alırken hastaya özgü faktörler (yaş, tanı, komorbidite), laboratuvar bulguları (hemoglobin değeri, trombosit sayısı, koagülasyon testleri), koagülopatinin varlığı ve bilinen fizyolojik faktörler (oksijen ihtiyacı ve hemodinamik durum) de dikkate alınmalıdır. Günümüzde transfüzyon için kan kullanım endikasyonları, hasta kan yönetimi projesi ile değişmeye başlamıştır. Hasta kan yönetimi (HKY) uygulamaları ile transfüzyondan tamamen kaçınmak mümkün değildir ancak mevcut tüketim büyük ölçüde azaltılabilecek ve maliyetler aşağı çekilebilecektir. Bu bakımdan HKY uygulamaları ile kan transfüzyonlarının yan etkileri önlenebilir ve önceden var olan ya da sonradan gelişebilecek anemi riski en aza indirilebilir.

Blood transfusion, which is one of the most frequently performed procedures in clinics, is a life-saving treatment method, but it also contains many side effects and complications. Especially erythrocyte concentrate, thrombocyte concentrate and fresh frozen plasma are the most preferred blood components. In addition to its known benefits, it should not be forgotten that blood transfusions can cause side effects and cause undesirable clinical pictures. Correct indication is very important in transfusion decisions. In addition, patient-specific factors (age, diagnosis, comorbidity), laboratory findings (Hemoglobin value, platelet count, coagulation tests), presence of coagulopathy and known physiological factors (oxygen requirement and hemodynamic status) should also be taken into account when making this decision. Indications for use of blood for transfusion started to change with the patient blood management project. It is not possible to completely avoid transfusion with patient blood management (PBM) applications, but the current consumption can be greatly reduced and costs can be reduced side effects can be prevented and the risk of pre-existing or developing anemia can be minimized.