Mikrobiyolojide Kullanılan Hızlı Tanı Yöntemleri

Mikrobiyoloji uygulamaları içinde önemli bir yere sahip olan rapid (hızlı) metotlar, klinik, gıda ve çevresel örneklerde bulunan patojen mikroorganizmalar ve onların metabolitlerinin erken tespiti, izolasyonu, identifikasyonu ve sayımı için yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bu metotlar, minyatürize biyokimyasal, immünolojik, genetik ve biyosensör tekniklerini kapsamaktadır. Bu metotlar ilk olarak 1960’ların ortalarında geliştirilmeye başlanmış ve günümüze kadar da ilerlemeleri devam etmiştir. Minyatürize biyokimyasal identifikasyon yöntemleri 1965 ile 1975 yılları arasında geliştirilmiştir. 1975 ile 1985 yılları arasında kalan süre immünolojik test metotlarının altın çağı olarak adlandırılmıştır. Genetik tanı yöntemleri ile polimeraz zincir reaksiyonu (PZR) uygulamaları 1985 ile 1995 yılları arasında gelişim göstermiştir. 1995 yılından günümüze kadar ise biyosensör ve mikroarray test sistemleri, çeşitli örneklerde bulunan patojen organizmaların direk teşhisi amacıyla geliştirilmiştir. Bu derlemede anlatılan immünolojik testler, manüel ve otomatik ELISA (enzyme linked immunosorbant assay) testlerini, lateral migrasyon immünoassay, lateks aglütinasyon testlerini ve immünomanyetik separasyon yöntemlerini kapsamaktadır. Genetik tanı yöntemlerinden birisi olan PZR, patojen mikroorganizmaların doğru teşhisini güçlendirmek için son yıllarda daha da geliştirilmiştir. Hızlı testlerin spesifite ve sensitivitelerini belirlemek için yıllar içerisinde birçok çalışma yapılmıştır. Bu çalışma sonuçları göstermiştir ki; bu testler ucuz, hızlı ve yüksek spesifite ve sensitiviteye sahiptirler. Hızlı testlerin karşılaştırıldığı bu çalışma sonuçları ve teorik çalışma prensipleri bu makalede sunulmuştur.

Rapid Diagnostic Methods in Microbiology

Rapid methods are important part of applied microbiology and are widely used for isolation, identification, early detection, and enumeration of pathogen microorganisms and their products in clinical, food, and environmental samples. These methods comprise miniaturized microbiological, advanced immunological, genetic, and biosensor techniques. They were firstly developed in mid-1960s and have been advanced up to the present day. The miniaturized microbiological diagnostic kits were developed from 1965 to 1975. The years of among 1975-1985 were called the age of immunological tests. The genetic tests and polymerase chain reaction applications were advanced from 1985-1995. Since 1995, the biosensor and microarray test systems have been developed for direct detection of pathogen microorganisms in different samples. The immunological tests include manual and automated of enzyme linked immunosorbant assays, lateral migration immuno-assays, latex agglutination tests and immuno-magnetic separation assays. Polymerase chain reaction process is one of genetic procedures and has improved diagnosis of pathogen organisms. A numerous study have been conducted for determine to sensitivity and specificity of these tests. They have determined that tests are a rapid, highly sensitivity, very specific, and inexpensive methods. Theoretical information and results of comparative studies about these methods were detailed in this article.