Manisa İli Hepatit A Seronegatifliği ve Sosyal Belirleyicilerle İlişkisi, 2014

GİRİŞ ve AMAÇ: Bu araştırmada 2014 yılı Manisa İli’nde iki yaş üstü nüfusta, hepatit A seronegatifliğinin sosyal belirleyicilerle ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Araştırmanın bağımlı değişkeni, hepatit A seronegatifliği; bağımsız değişkenleri cinsiyet, yaş grubu, öğrenim durumu, mesleksel durum, yıllık kişi başı eşdeğer gelir, algılanan gelir durumu, hane yoğunluğu (odabaşına düşen kişi sayısı), yerleşim yeri ve çocukluk dönemi yerleşim yeridir. Serum örneklerinde anti-HAV pozitifliği elektrokemilüminesans metodu ile Roche ticari marka ürünü olan Cobas e 411 (Roche Diagnostics GmbH, Mannheim, Germany) analizörü ve bu analizörle uyumlu Roche Cobas Elecsys anti-HAV kiti ile üreticinin önerileri doğrultusunda çalışılmış ve yorumlanmıştır. Bağımsız değişkenlerle bağımlı değişken arasındaki ilişki kategorik değişkenler için ki-kare testi ile incelenmiştir. Her bir değişkene ait kaba ve yaşa göre düzeltilmiş Odds Ratio (OR) ve %95 güven aralıkları (GA) lojistik regresyon yöntemiyle hesaplanmıştır.
BULGULAR: Araştırmada 1223 kişinin veri ve örneği değerlendirilmiştir. Hepatit A seronegatifliği %24.4 olarak saptanmıştır. Hepatit A seronegatifliğinin en yüksek olduğu yaş grupları 2-9, 10-19 ve 20-29 olup sırasıyla,%78.5, %65.8 ve %31.3 olarak bulunmuştur. 30 yaş ve üzeri gruplarda seronegatiflik %5.5-%0.0 olarak değişmektedir. Hepatit A seronegatifliğinin en düşük olduğu ilçe Köprübaşı (%8.30), en yüksek olduğu ilçe ise Kırkağaç’tır (%34.6).
Araştırmada hepatit A seronegatifliğinin sosyal belirleyicilerle ilişkisine bakıldığında; yıllık kişi başı eşdeğer geliri ≤3265TL olma (OR: 0.61, %95 GA: 0.42-0.90) ve hane yoğunluğuna göre kişi sayısı 1’den fazla olma (OR: 0.48, %95GA: 0.32-0.71) ile hepatit A seronegatifliği arasında ilişki olduğu saptanmıştır. Hepatit A seronegatifliği ile cinsiyet, çocukluk dönemi yerleşim yeri, yerleşim yeri, öğrenim durumu, mesleksel durum, algılanan gelir düzeyi ve hanedeki tuvaletin konumu arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (p>0.05).

TARTIŞMA ve SONUÇ: Çocukluk döneminde seronegatiflik ve bulaştırıcılığın yüksek olması, ilerleyen yaşla birlikte morbidite ve mortalitenin artması nedeniyle aşılama yapılmalıdır. Sağlık hizmet gereksinimi belirlenirken hepatit A seronegatifliğinin yüksek olduğu bölgeler, düşük gelirli ve kalabalık aileler öncelenerek bağışıklama ve sağlık eğitimi hizmeti verilmelidir.

NOT
Çalışma 19. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi’nde(15-19 Mart 2017, Antalya) sözel bildiri olarak sunulmuştur.

Hepatitis A seronegativity and its relationship with social determinants in Manisa Province, 2014

INTRODUCTION: The aim of this cross-sectional study is to investigate the relationship between hepatitis A seronegativity and some social determinants in Manisa Province, in the year 2014.
METHODS: The study was carried out using the data and obtained from the study titled 'Determining the Seroprevalence of Some Vaccine-Preventable Diseases in Manisa'. The dependent variable was hepatitis A seronegativity; gender, age group, educational level, occupational class, annual income per capita, perceived income status, household density (number of people per room) and childhood place of residence were the independent variables. Serum samples were analyzed for total anti-HAV positivity with electrochemiluminescence immunoassay method by a Roche-Cobas e 411 (Roche Diagnostics GmbH, Mannheim, Germany) device and compatible kits. The relationship between dependent and independent variables were examined by using chi-square test for categorical variables. The adjusted odds ratios (OR) and 95% confidence intervals (CI) for each variable were calculated by logistic regression method.
RESULTS: In this study, data from1223 person were analyzed. Hepatitis A seronegativity was 24.4%. The age groups with the highest hepatitis A seronegativity were 2-9, 10-19 and 20-29, with the percents of 78.5%, 65.8% and 31.3% respectively. Seronegativity percentages range from 0.0% to 5.5% in groups over 30 years of age. Köprübaşı district (8.30%) had the lowest hepatitis A seronegativity and Kırkağaç (34.6%) had the highest. When we evaluated the association between social determinants and hepatitis A seronegativity; having an equivalent of annual income per capita equal or lower than 3265 TL had a protective effect on hepatitis A seronegativity (OR: 0.61, 95% CI: 0.42-0.90). According to the density of the households, it was found that those who had more than one person had a protective effect on hepatitis A seronegativity (OR: 0.48, 95% CI: 0.32-0.71). There was no significant association between hepatitis A seronegativity and gender, place of childhood, place of residence, educational status, occupational status, perceived income level and toilet location of the dwelling (p> 0.05 for all).
DISCUSSION AND CONCLUSION: Hepatitis A vaccination should be performed because of high contagiousness during childhood and increasing mortality and morbidity with aging. Districts with high hepatitis A seronegativity, families with low-income and households with high density must be prioritised for immunization and health education services